Όλοι γνωρίζουν για τη Βιγιαρεάλ, το «Κίτρινο Υποβρύχιο» που έχει κερδίσει το Europa League και έχει δει τους Diego Forlan, Juan Riquelme και Santi Cazorla να φορούν την εμφάνισή της, αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι υπάρχει μια άλλη ομάδα της La Liga με το ψευδώνυμο «Κίτρινα Υποβρύχια». .’
Στις 8 Σεπτεμβρίου 1910, η Cadiz CF νίκησε την Cádiz Sporting Club με 1-0 στο πρώτο παιχνίδι του συλλόγου. Δύο μέρες αργότερα, πολίτες της πόλης υπέβαλαν αίτημα στην τοπική αυτοδιοίκηση για την ίδρυση ποδοσφαιρικού συλλόγου. Ο José Rivera e Lora ήταν ανάμεσά τους και θα γινόταν ο πρώτος πρόεδρος του συλλόγου.
Η ομάδα επέζησε από το ταραχώδες πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα και ξεπέρασε τις δυσκολίες του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου. Τα επόμενα τριάντα περίπου χρόνια θα περνούσαν στη δεύτερη και τρίτη κατηγορία μέχρι το τέλος της σεζόν 1976-77, όταν η Cadiz πέτυχε την άνοδο στην πρώτη κατηγορία για πρώτη φορά. Θα υποβιβάζονταν την επόμενη σεζόν, αλλά θα επέστρεφε το 1981.
Πριν επιστρέψει στη La Liga το 1981, η Cadiz κέρδισε το πρώτο της Trophy Ramón de Carranza. Αυτό το τρόπαιο θεωρείται ένα από τα πιο διάσημα τουρνουά προετοιμασίας στην Ισπανία και περιλαμβάνει τοπικές ομάδες και άλλους συλλόγους που έχουν προσκληθεί από όλο τον κόσμο. Διοργανώνεται από το δημοτικό συμβούλιο του Cadiz και η Cadiz CF έχει κερδίσει εννέα τρόπαια μέχρι στιγμής.
Το 1982, η ομάδα υπέγραψε με τον Jorge Alberto González Barillas – με το παρατσούκλι «El Mágico» ή «The Magical One» – από την FAS του Σαλβαδόρ. Ο Mágico έγινε γρήγορα αγαπημένος των οπαδών χάρη στις εκθαμβωτικές κινήσεις και τα γκολ του, ολοκληρώνοντας την πρώτη του σεζόν με 14 γκολ σε 33 αγώνες καθώς η ομάδα πέτυχε την άνοδο στην πρώτη κατηγορία. Ενώ η αγάπη του για τη νυχτερινή ζωή του έφερε φήμη, εντούτοις έγινε σημαία για την Cádiz, πριν τελικά φύγει για τη Real Valladolid τον Ιανουάριο του 1985 μετά από ρήξεις με τον προπονητή Benito Joanet.
Ο Mágico επέστρεψε ένα χρόνο αργότερα αφού έπαιξε μόλις εννέα παιχνίδια, σκοράροντας 58 γκολ σε 194 παιχνίδια μέχρι που έφυγε από τον σύλλογο το 1991. Δεν θεωρείται μόνο ο καλύτερος παίκτης στην ιστορία της Cádiz, αλλά και ο καλύτερος παίκτης στην ιστορία του Ελ Σαλβαδόρ. Μάλιστα, τα χρόνια του στο κλαμπ συνέπεσαν με μια σειρά οκτώ διαδοχικών σεζόν στην κορυφαία κατηγορία.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το παρατσούκλι «Yellow Submarine» έγινε συνηθισμένο, καθώς ο σύλλογος φαινόταν να «βυθίζεται» τακτικά στις θέσεις του υποβιβασμού, για να επανεμφανιστεί στο τέλος της σεζόν. Ο υποβιβασμός θα ερχόταν τελικά τη σεζόν 1992/93, με τον σύλλογο να πέφτει στην τρίτη κατηγορία την επόμενη χρονιά. Το 1995, βρέθηκαν στο χείλος της εξαφάνισης καθώς η ιδιοκτησία σταμάτησε να επενδύει στον σύλλογο και ανέστειλε τις πληρωμές των παικτών και των εργαζομένων.
Όταν φαινόταν ότι η Cádiz θα βυθιζόταν στη λήθη, μια ομάδα οπαδών της, με επικεφαλής τον Antonio Muñoz και τον Manuel García, διαπραγματεύτηκαν με τους πιστωτές, αναδιοργάνωσαν τον σύλλογο και άρχισαν να τον διαχειρίζονται απευθείας από την πόλη του Cádiz. Παρέμειναν στην τρίτη κατηγορία μέχρι το 2003, όταν ανέβηκαν, και την επόμενη σεζόν θα τους έβλεπε να πιέζουν για επιστροφή στην πρώτη κατηγορία.
Διαβάστε επίσης: Αφιέρωμα: Το θαύμα της Ρεάλ Μαδρίτης του Zidane
8.000 οπαδοί της Cádiz ταξίδεψαν στη γειτονική Xerez την τελευταία αγωνιστική, με την Cádiz να κερδίζει με 2-0. Τερμάτισαν στην κορυφή της δεύτερης κατηγορίας με 76 βαθμούς, ισοβαθμώντας με τη Celta Vigo και την Deportivo Alaves και τρεις πάνω από την Eibar, αλλά η παραμονή τους στην πρώτη κατηγορία ήταν βραχύβια με τον σύλλογο να υποβιβάζεται μαθηματικά την προτελευταία ημέρα της σεζόν 2005/06.
Η Cádiz βρισκόταν μεταξύ της δεύτερης και της τρίτης κατηγορίας την επόμενη δεκαετία, αλλά τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν στις 18 Απριλίου 2016 όταν ο Álvaro Cervera διορίστηκε ως προπονητής, οδηγώντας τους στην άνοδο στη δεύτερη κατηγορία στο τέλος της σεζόν. Ένα απόσπασμα από τον Cervera, “La lucha no se negocia” (“Ο αγώνας είναι αδιαπραγμάτευτος”), υιοθετήθηκε από την Cádiz ως φράση συλλόγου λίγο μετά την άφιξή του, και αυτή η νοοτροπία ήταν ζωτικής σημασίας για την ανοδική στροφή του συλλόγου.
Στις 29 Σεπτεμβρίου 2019, η Cádiz CF διοργάνωσε δοκιμές στη Βομβάη της Ινδίας, δίνοντας την ευκαιρία σε περισσότερους από 250 Ινδούς φοιτητές να κερδίσουν μια υποτροφία για να ζήσουν και να εκπαιδευτούν στην Ισπανία. Επιλέχθηκαν τρεις παίκτες: οι Harshika Jain, Veer Gondal και Arnav Gorantala και ξεκίνησαν την παραμονή τους στην Ισπανία τον Ιανουάριο του 2020.
Η Cadiz δεν έκανε πρόοδο μόνο εκτός γηπέδου, αλλά και μέσα σε αυτό. Το 2020 απόλαυσε το καλύτερο ξεκίνημά της σε μια σεζόν στο πρωτάθλημα τα τελευταία 80 χρόνια και κέρδισε την άνοδο στην πρώτη κατηγορία, τερματίζοντας μια 14χρονη απουσία. Τερμάτισαν 12οι στην επιστροφή τους στη La Liga, αλλά η επόμενη σεζόν θα τους έβρισκε να χάνουν την μάχη για τον υποβιβασμό, ωθώντας τους να απολύσουν τον Cervera στις 11 Ιανουαρίου 2022.
Ο Sérgio González πήρε τα ηνία και τους οδήγησε στους τελικούς του Copa del Rey για τέταρτη φορά στην ιστορία τους και τον πρώτο από το 2006, όπου θα έχανε 2-1 από τη δευτεραθλήτρια Valencia. Η Cádiz απόλαυσε ένα εντυπωσιακό τέλος στην εκστρατεία που θα τους έβλεπε να νικήσει την Barcelona και τη Cillareal καθώς και να ισοφαρίσει στη Ρεαλ Μαδρίτης, με τον σύλλογο να τερματίζει στη 17η θέση -έναν βαθμό μακριά από την πτώση- αφού κέρδισε την Alaves με 1-0 την τελευταία ημέρα του πρωταθλήματος.
Σήμερα, η Cádiz βρίσκεται στη 16η θέση, έναν βαθμό πάνω από τη ζώνη του υποβιβασμού. Έχουν απολαύσει μια εντυπωσιακή πορεία πρόσφατα, κερδίζοντας τη Girona. Ο αγώνας για την παραμονή στην κατηγορία για το μικρότερα από τα Κίτρινα Υποβρύχια, καλά κρατεί!